ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ՉԷ ՎԵՐՋԱՑԱԾ՛
200է աւելի հայ մտաւորական իրենց տուներէն բռնի հաւաքուելով աքսորուեցան և ճամբու վրայ իթթահաթականներու ապօրինի կազմակերպութիւնը
Թէշքիլաթը
Մահսուսաի
կողմէ
կոտորածի
ենթարկուեցան:
Այս
պատճառաւ
է
որ
24 Ապրիլ
1915ը
խորհրդանիշը
հանդիսացած
է
Հայոց
Ցեղասպանութեան:
Բայց
և
այնպէս
24 Ապրիլ
1915ը
այս
տարածքի
վրայ
հայոց
նկատմամբ
կատարուած
յարձակումներուն
առաջինը
չէ:
Սուլթան
Համիթի
հրամանով
կազմուած
Համիտեան
Ալայներու
ձեռամբ
կատարուած1894-96ի կոտորածները
և
1908ի
սահմանադրութենէ
անմիջապէս
ետք
1909ի
Ատանայի
Ջարդը
անտարակոյս
Հայոց
Ցեղասպանութեան
նախաքայլերն
էին:
24 Ապրիլ
1915ը
յաջորդող
ժամանակաշրջանին
մէջ
Օսմանեան
Աշխարհը
կանոնաւոր,
կազմակերպուած
սպանութիւններու
և
աքսորներու
շնորհիւ
Հայաջնջուեցաւ:
Հայերու
բոլոր
ունեցուածքը
բռնագրաւուեցաւ
և
իրենց
մշակութային
ժառանգութեան
վերջ
տրուեցաւ:
Անկասկած
Հայոց
Ցեղասպանութեան
միջոցաւ
նախատեսուած
էր
ազգայնացուած
քաղքենական
հիմնադրամի
մը
կենսաւորումը:
Բոլոր
այս
ընթացքի
տեւողութեան
Անատոլուի
միւս
Քրիստոնեայ
ժողովուրդներուն
ալ
ցեղասպանութեան
քաղաքականութենէ
բաժին
մը
ինկաւ
ինչպէս
նաև
Սէյֆօ,
այսինքն
Ասորի-Սուրիանի
Ցեղասպանութիւնը
և
Պոնդոսի
Ցեղասպանութիւնը:
Ցեղասպանութեան ուրացումը այս յանցագործութեան վերջին օղակը
և
կարևոր
զեկուցիչն
է
սոյն
եղեռնագործութեան
յարատեւմանը:
Էութիւնը
և
հիմնադրամը
մարդկութեան
դէմ
գործուած
այս
յանցագործութեան
վրայ
հիմնող
Թրգական
Հանրապետութիւնը
հաստատամիտ
կեցուածքը
կը
շարունակէ
տարած
բնաջնջման,
ուրացման
և
իւրաշրջման
քաղաքականութեան
նկատմամբ:
Նորակազմ
երկրի
մէջ
ամէն
տեսակ
ցեղախօսական
և
կրօնական
այլազանութիւնը
մերժուեցաւ
և
նոյնացում
մը
ի
գործ
դրուեցաւ:
Ցեղասպանութենէ
փախած
և
այսպէսով
ազատած
Հայերուն
ետ
երկիր
վերադարձը
նոր
Հանապետութեան
կառուցիչ
խորհրդարանի
հրամանագիրներով
արգիլուեցաւ:
Հայերու
բնաջնջումէ
զատ
այդ
տարածքի
վրայ
գոյատեւող
միւս
բոլոր
ազգերն
ալ
անտեսուեցան
և
իւրաշրջման
ենթարկուելով
Թուրք
դարձնելու
աշխատուեցան:
Պաշտօնապէս
կամ
ոչ
մայր
լեզուներ
արգիլուեցաւ:
Այս
արգելանքները
”Հայենակից
Թրքերէն
խօսէ՛”
գամբանեաներով
խրախուսուեցաւ:
Իսկ
Ցեղասպանութեան
ամենակարևոր
դրդապատճառը”Հիմնադրամի
Թրքականացուիլը”
շատ
բնական
քաղաքական
երեւոյթ
մը
ըլլալով
բոլոր
Հանրապետութեան
ժամանակաշրջանին
ալ
շարունակեց
զանազան
ձևերով.
Ինչպէս
1936ի
”Պէյաննամէն”,
”վարլըք
Վէրկիսի”
(Ունեւորութեան
Տուրքը),
6-7 Սեպտեմբերի
Փոկրոմը
և
”Վաքըֆլար
Քանունուն”
(փոքրամասնութեան
հիմնարկներու
յատուկ
օրէնքները):
Մէկ
կողմէ
ալ
Հայկական
տեղւոյ
անունները
փոխուեցաւ,
գերաեզմաններ,
եկեղեցիներ
և
դպրոցներ
քանդուեցաւ:
Հայերու
պատմական
էութիւնը
տարածքի
ժողովուրդներու
նոյնիսկ
Հայերու
մոռացութեանը
յանձնելու
աշխատուեցաւ:Կոտորածներու,
թալաններու
և
խորտակումներու
յաջորդող
ու
”Սպիտակ
Ջարդ”
ըլլալով
անուանուող
այս
իւրաշրջման
քաղաքականութիւնը
մինչև
օրս
կը
շարունակուի:
Այսօր Հայերուն պետութեան կողմէ բռնագրաւուած հաւաքական կալուծքին
սահմանաբակ
մէկ
մասը
միայն
ԱՔՓի
Կարավարութեան
կողմէ
ետ
տրուած
է
կարծես
շնորհ
մը
մինչդեռ
ասդին
բնաջնջումը,
ուրացումը
և
իւրաշրջման
քաղաքականութիւնը
կը
շարունակուի:
Այս
քաղաքականութեան
ամենէն
այժմէական,
այրեցիկ
և
մարմնաւորուած
օրինակներն
են
Հրանդ
Տինք,
Մարիցա
Քիւչիւք
և
Սևակ
Պալըքչըի
ոճրագործութիւնները:
Այս երկրի մէջ Հայերու դէմ կատարուած ոճրագործութիւնները մինչև օրս օրինական
են
ինչպէս
1915ին:
Ցեղասպանութեան
100ամեակի
սեմին
”Թիւրք
Թարիհ
Քուրումուն”
ի
կողմէ
դեռ
տէզէնֆորմասեօն
նպատակաւ
դասախօսութիւններ
կը
կազմակերպուիլը
նոյնպէս
ԱՔՓի
Կարավարութեան
և
պաշտօնակալութեան
խիստ
յայտարարութիւնները
ցոյց
կոգ
տայ
թէ
այս
ուրացման
քաղաքականութիւնը
պիտի
շարունակուի:
ՈՂՈՐՄԱԾՈՒԹԻՒՆ ՉԷ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹԻՒՆ ԿԸ ՊԱՀԱՆՉԵՆՔ՛
Անցեալ տարիներ Թուրքիոյ մէջ կազմակերպուած Հայոց Ցեղասպանութեան յիշատակութիւնը, Թուրքիոյ
ժողովուդներու
միջև
միասնաբար
պայքար
մղելու
սովորութիւնը
հաստատելու
տեսակետէ
մեծ
կարևորութեան
արժանի
է:
Բայց
այս
յիշատակութիւնները
պէտք
չէ
”անձնական
խշճի
հաշուեյարդարի”
դառնայ:Մենք Թրքահայերս
ողորմածութիւն
չէ
արդարադատութիւն
կը
պահանչենք՛
Այսպէսով
Հայոց
Ցեղասպանութեան
գլխաւորութեամբ
բոլոր
մարդկութեան
դէմ
իրագործուած
յանցանքերը
որոնց
վրայ
հիմնուած
է
պետութիւնը
առերեսման
կը
կարօտի:
Հայոց Ցեղասպանութեան կապակցութեամբ,
• Սահմանը
միակողմանի
բակող
Թուրքիոյ
առանց
նախապայմաններու
Թուրք-
Հայկական
սահմանները
բանալը
• Արմատներով
այս
հողերուն
կապուած
սփիւռքի
Հայերուն
առանց
պայմաններ
դնելու
քաղաքացութեան
իրաւունք
տալը
• Ցեղասպանութիւնը
ընդունելով
վերապրողներէն
ներողութիւն
խնդրուիլը
• Ցեղասպանութեան
գործիչներուն
մամլոյ
և
դասագիրքերու
մէջ
հրապարակումը
և
անոնց
հետ
գործակցութենէ
հեռանալ
• Թուրք
քաղքենականներու
1915է
ետք
իրենց
հիմնադրամի
հաշիւը
տալը
և
Ցեղասպանութեան
զոհերուն
փոխհատուցումը
• Հայ Ժողովուրդի
սեփականութեան
պատկանող
Սդանպուլ
և
Անատոլու
տարածուած
դպրոց,
հիւանդանոց,եկեղեցի
և
այլ
հանրային
տարածքներու
վերականգնումը
ու
վերադարձուիլը
Մեր իրաւացի պահանչարկներն են:
Այս պայմաններու տակ երբ Ցեղասպանութեան 100. ամեակի
սեմին
կը
մօտենանք,
անարդարութիւններու
վերջ
գտնելը,
ժողովուրդներու
հասարակած
և
ստոյգ
պայքար
մը
մղելը
հարկաւոր
է:
Այս
պահանչարկներու
հիման
վրայ
հասարակած
պայքարը
Թուրքիոյ
ժողովուրդներու
միջև
խաղաղութեան
և
միասնութեան
հիմքը
պիտի
կառուցէ:
Nor Zartonk / Նոր Զարթօնք
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder